Είμαστε στο έτος 2022. Από το 2015-16 και μετά έχουμε την προσφυγική κρίση που είχε ως αποτέλεσμα πολλά παιδιά να έρθουν μόνα τους στην Ελλάδα και να μένουν σε δομές. Μένουν είτε σε σπίτια-δομές είτε στα κάμπ. Αυτά τα παιδιά μετά από άπειρα γραφειοκρατικά εμπόδια καταφέρνουν να γραφτούν σε ένα δημόσιο σχολείο είτε σε διαπολιτισμικό σχολείο είτε σε τάξεις υποδοχής. Φέτος ως αναπληρώτρια έτυχε να με πάρουν σε διαπολιτισμικό σχολείο. Δεν είναι εύκολο να επιλέξεις για ποιο από όλα τα ζητήματα να μιλήσεις οπότε θα ξεκινήσω με ένα στιγμιότυπο. Τάξη διαπολιτισμικού σχολείου. Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Δεν θα ξεχάσω το χαμόγελο ενός μαθητή. Δεν τον είχα δει ποτέ να χαμογελάει μέσα στην τάξη. Το έκανε όταν έγραψε στον πίνακα την διάλεκτο του (Lingala). Η εικόνα που βλέπετε είναι οι διαφορετικές γλώσσες που τυχαία υπάρχουν σε μια τάξη. Είναι μια πραγματικότητα που υπάρχει ανάμεσά μας αλλά είναι αόρατη. Κάποιοι στην κοινωνία που ζούμε θέλουν να είναι αόρατη.
Αντιλαμβανόμαστε οτι η κουλτούρα που συναντάμε τόσο στην σχολική κοινότητα όσο και στα ευρύτερα κοινωνικά πλαίσια δεν θέλει την διαπολιτισμικότητα και την πολυγλωσσία. Θέλει οι μετανάστες μαθητές να μιλούν ελληνικά, να κατανοούν την ελληνική γλώσσα και να τελειώσουν το ελληνικό σχολείο διαβάζοντας τα ελληνικά βιβλία. Οι μετανάστες μαθαίνουν ελληνικά και παράλληλα πρέπει να ακυρώσουν την γλώσσα τους και την κουλτούρα τους. Είναι διαφορετικό να μαθαίνουν την ελληνική γλώσσα γιατί πρακτικά μπορεί να την χρειαστούν και είναι διαφορετικό να έχεις την απαίτηση να ακυρώσουν την γλώσσα τους και την κουλτούρα τους .Είναι σημαντικό στην εκπαιδευτική διαδικασία να δημιουργείς ένα πλαίσιο στο οποίο οι διαφορετικές γλώσσες και κουλτούρες να αποτελούν δομικό στοιχείο της μάθησης. Υπάρχει ένα σοβαρό ζήτημα ορατότητας των μεταναστών.
Υπάρχουν καθηγητές στα δημόσια σχολεία που προσπαθούν να προσπεράσουν όλα αυτά τα εμπόδια που συναντούν. Δεν μπορούμε όμως να στηριζόμαστε σε ατομικές προσπάθειες. Θα μπορούσαμε να συζητάμε για ώρες για την εκπαιδευτική διαδικασία πώς μπορεί να είναι συμπεριληπτική, για τεχνικές εκπαίδευσης, για γνωστικά αντικείμενα κλπ κλπ. Προς το παρόν είναι σημαντικό να δούμε τις διαφορετικές κουλτούρες που υπάρχουν στα σχολεία και στην κοινωνία και να προσπεράσουμε και να ακυρώσουμε τα εμπόδια που δημιουργούν αποκλεισμούς.
Τα εμπόδια είναι πολλά. Δεν υπάρχουν τάξεις υποδοχής σε όλα τα σχολεία. Οι καθηγητές σε αυτές τις τάξεις αργούν να προσληφθούν. Δεν υπάρχουν μεταφρασμένα βιβλία και μεταφραστές στα σχολεία. Τα παιδιά γράφονται στα σχολεία με ηλικιακό κριτήριο χωρίς να υπάρχει περαιτέρω στήριξη στην αρχή. Ένα παιδί δηλαδή που μόλις ήρθε από μια χώρα και είναι 15 ετών θα γραφτεί σε μια τάξη λυκείου. Θα πρέπει να μάθει ταχύτατα τα ελληνικά για να μπορεί κάποια στιγμή να κοινωνικοποιηθεί στο σχολείο με τους υπόλοιπους μαθητές. Εννοείται ότι τα τελευταία 2 χρόνια με την εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση υπήρξε πλήρης αποκλεισμός αυτών των μαθητών.
Και να που όσο συζητάμε και τίποτα δεν κάνουμε τα εμπόδια μεγαλώνουν. Υπάρχει σοβαρό θέμα με το γεγονός ότι θέλουν να απομακρύνουν τους μετανάστες από τον αστικό ιστό. Ήδη ξεκίνησαν τις διαδικασίες για να κλείσουν τον Ελαιώνα. Παράλληλα δεν ξέρουμε τί θα γίνει με τα σπίτια που έμεναν οι ανήλικοι πρόσφυγες κυρίως στο κέντρο την Αθήνας. Ξέρουμε ότι έχει παρθεί απόφαση να μειωθούν οι θέσεις του προγράμματος “ESTIA II”(1). Θυμάμαι μια περίπτωση μαθήτρια που ξεκινούσε κάθε μέρα από το κάμπ της Μαλακάσας για να έρθει σε σχολείο του κέντρου. Αδιανόητη ταλαιπωρία φυσικά. Αν φύγουν από τις δομές του κέντρου οι ανήλικοι μετανάστες δεν πρόκειται να βρουν σχολεία να πάνε στις περιοχές γύρω από τα κάμπ. Θα είναι αποκλεισμένοι τελείως από τον κοινωνικό ιστό. Αυτό θα επηρεάσει και την οποιαδήποτε προσπάθεια δημιουργίας μιας διαπολιτισμικής γειτονιάς. Αυτό θα επηρεάσει και τους εν δυνάμει αγώνες που θα μπορούσαν να γίνουν.
Μια τέτοια περίπτωση αγώνα εντός του αστικού ιστού είναι και η περίπτωση του μαθητή Σαϊντού Καμαρά . Καθώς έζησα από κοντά αυτόν τον αγώνα έχω να πω ότι είναι ακριβώς αυτό που φαίνεται. Οι μαθητές, οι καθηγητές, οι γονείς, η γειτονιά, όλοι μαζί δημιούργησαν ένα εμπόδιο ενάντια στην απέλαση. Ο καθένας με τον τρόπο του και τα εργαλεία που είχε πήρε αποφάσεις. Σε λίγες μέρες περιμένουμε την τελική απόφαση. Αυτό που θα κρατήσω περισσότερο από αυτόν τον αγώνα είναι καταρχάς το αντιρατσιστικό αίσθημα των μαθητών που χωρίς πολύ ανάλυση και συζητήσεις έβαλαν εμπόδιο στην απέλαση και έπειτα την δύναμη που έχει μια απόφαση συλλόγου καθηγητών.
Σε παρόμοια εκβιαστική συνθήκη είναι πολλοί μετανάστες μαθητές. Στο διαπολιτισμικό σχολείο το βιώνεις συνέχεια. Εκεί όταν λείπει ένας μαθητής που ερχόταν τακτικά ανησυχείς. Ξέρεις ότι όλοι είναι σε μια μόνιμη κατάσταση αναμονής. Ένας μόνιμος φόβος. Μια μαθήτρια μου είπε κάποτε: pray for me κυρία. Περιμένει την απόφαση και δεν θέλει να γυρίσει πίσω. Άμα λείπει αγχώνομαι. Φανταστείτε λοιπόν όλοι οι μετανάστες να είναι αποκλεισμένα σε κάμπ μακριά από τον αστικό ιστό. Χωρίς καμία επικοινωνία με την κοινωνία. Θα είναι τελείως αδύναμοι απέναντι στην προσπάθεια αποκλεισμού τους. Θα είναι τελείως έκθετοι σε αποφάσεις απέλασης. Μόνο η συνύπαρξη στις ίδιες γειτονιές, στα ίδια σχολεία, σε κοινούς αγώνες, σε κοινές πλατείες θα βάλει εμπόδια στην αορατότητα των μεταναστών. Θα βάλει εμπόδια στους κινδύνους που έχουν να αντιμετωπίσουν μόνο και μόνο επειδή είναι μετανάστες.
(1)Ανακοινώνεται ότι από 16 Απριλίου 2022, οι θέσεις του προγράμματος στέγασης “ESTIA II” θα περιοριστούν σε 10.000 από 27.000 που διέθετε το 2021, λόγω της βελτιωμένης διαχείρισης του Μεταναστευτικού, με προοπτική το πρόγραμμα να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2022. https://migration.gov.gr/oloklironetai-to-programma-stegasis-estia-ii-to-2022/
Β.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου